Willem van Oldenbarnevelt (1590 - 1639)

Born 12 Nov 1590 in 's-Gravenhage, Holland, Nederland

Ancestors

Husband of Walburg de Marnix — married 27 May 1616 in Bornem, Graafschap Vlaanderen, Spaanse Nederlanden

Descendants

Died 10 Jul 1639 at age 48 in Brussel, Brabant, Spaanse Nederlanden

Problems/Questions Profile managers: Netherlands Project WikiTree [send private message] and D.j. Hogan [send private message]

Willem van Oldenbarnevelt is geboren in Zuid-Holland in 1590 Join: Netherlands Project Discuss: netherlands

Biography

English Biography

• Willem was a great favorite of King Henry IV of France and was a gentleman-in-waiting at the king's court. He had been attached to the Dutch embassy of Francis Aerssens and gave him trouble. Aerssens had reported to Johan Oldenbarneveld that Willem was extravagant, idle, and pleasure loving. Later, Willem became Captain of cavalry and governor of the fortress Bergen op Zoom. After the death of his father Johan, all the family property was confiscated, and he was deprived of his governorship and captaincy. When the war resumed, he was not allowed to serve. Being reduced from a high station to obscurity did not sit well with him. Brooding, William swore to avenge the death of his father and blamed all their troubles on Maurice, the Stadtholder. William was the instigator of a plot to assassinate Maurice. The plot was discovered. Only Willem and van der Dussen, the husband of his cousin,from Elias Barneveld escaped, (though his brother, Reinier, Lord Groeneveld was caught and executed). Willem escaped to Rotterdam and then to Brussels where he lived under the protection of Archduchess Isabella. His wife would have nothing more to do with himand the dishonor he brought upon the family(=not true ,his wife send him money every year) .Willem eventually became a Catholic and served as a Captian of Cavalry in the service of the Spanish. It is unknown if there were other children than Pieter.
• Willem married Walburg de Marnix.She was the daughter of Jacob van Marnix, the only son of the famous Philip de Marnix, Lord of Alegonde. This is where it comes down to fact and fiction. Willem turned Catholic and dropped his surname for a short time and was just known as "Willem van Stoutenburg" due to the fact that the van Olden Barneveldt family was not in good ties with the Dutch King, Willem van Nassau. Willem may or may not have had children with Walburg.If so, it may or may not have been in wedlock. If Willem and Walburg did have a son, his name would be Pieter van Stoutenburg,assuming the lesser known name "van Stoutenburg" instead of "van Olden Barneveldt" due to his father's actions (true:Willem very often used the name van Stoutenburg instead of van Oldenbarneveldt).
• If Pieter was his son, was he smuggled out of the country to the new Dutch settlement in NYC, then known as New Amsterdam? Pieter was very well off in New Amsterdam and had good government positions. If he was a peasant from Amersfoort, then how did he arise to such good standings? Willem has certainly been around, in Belgium and in Spain, it is unknown how many children he probably had. Though Pieter's daughter was named Wijntje, she was also known as Willemijntje or Wilhelmina, the female form of Willem. Whoever Pieter was, even if he was the son of Willem with an unknown woman, he is responsible for the majority of Stoutenburgs in the United States, out of the New York Area.

Dutch Biography

• Johan van Oldenbarnevelt streefde naar een hoogst eervolle positie in de Nederlandse samenleving, onderstreept door het bezit van belangrijke onroerende goederen.De raadspensionaris was op Breukelen gesteld. In zijn tweede testament (1612) wees hij zijn derde zoon, Willem, als opvolgend eigenaar van Gunterstein aan, maar door de onteigening in 1619 ontging hem die erfenis.
• Willem van Oldenbarnevelt noemde zich vaak Willem van Stoutenburg naar het kasteel en de heerlijkheid Stoutenburg, ooit de voorname residentie van het adellijke geslacht an Amersfoort, die door vader Johan van Oldenbarnevelt in 1594 waren gekocht.
• Heer van Stoutenburg en Stormpolder, gouveneur van Bergen op Zoom, begaf zich eerst naar Brabant en Gelderland en eindelijk naar Spanje en ging tot de Roomsche kerk over.
• Bekend onder den naam van den Heer van Stoutenburg. Gedoopt in de Capelle ten Hove 13 Nov. 1590 waarbij als getuigen o.a. sijn Excellentie, de Prins van Chimay en de gecommitteerden van de Staten, kreeg toen van de Staten van Holland eene pillegave, terwijl zijn vader gedurende Willem’s leven eene jaarlijksche lijfrente van 200 pond onving. Bij overgifte van zijn oom Jan Roo van Utrecht onmondig beleend met Cralinger- of Stormspolder 21 Aug. 1592. Zal erven volgens het ouderlijk testament van 29 Sept. 1612 : de heerlijkheid en ambachtsheerlijkheid van Cralinger- of Stormspolder, nog meer land in de Krimpenerwaard, aan jaarlijksche renten 1050 guiden, bij zijn huwelijk 5000 gl., de twee ridderhofsteden nabij Amersfoort gelegen, genaamd Stoutenburch en Bittequebbelen (?) en eindelijk de huysinge Guntersteyn.
• Prins Maurits vermaakte bij codicil van 5 April 1625 de heerlijkheid van Cralinger of Stormspolder , aan hem als Heer van de Lek vervallen ,,mits de foelonie begaen bij Willem van Oldenbarnevelt’!, aan zijn bastaardzoon Willem van Nassau.De Heer van Spaen noemt Willem als Gouverneur van Bergen op Zoom, Edelman van den Koning van Frankrijk en Ritmeester der Cavalerie. Hij zou na de samenzwering te Brussel zijn gaan wonen, aldaar Roomsch geworden zijn en als Ritmeester tegen zijn vaderland gediend hebben, daarbij voerende een zwarten standaard met een doodshoofd. Uit de brieven door Willem aan Hugo de Groot geschreven uit Brussel van 1626 tot 1633 blijkt integendeel dat hij zeer begaan was met het lot van zijn vaderland en doet een optreden tegen hetzelve als onwaarschijnlijk verwerpen.
• Na de executie van zijn vader , beraamde Willem samen met zijn broer Reinier en onder meer de Remonstrantse predikant Slatius een aanslag op het leven van prins Maurits. De aanslag mislukte en Reinier van Oldenbarnevelt werd in 1623 in Den Haag onthoofd. Willem van Oldenbarnevelt wist te ontsnappen naar Brussel, dat op dat moment in handen van de Spanjaarden was.Later werden brieven van hem aan Hugo de Groot gevonden, die hij schreef in de periode van 23 januari 1626 tot 9 december 1633.Uit deze brieven bleek dat Willem van Oldenbarnevelt hoopt ooit nog weer eens terug te keren naar de Republiek, dat hij protestants was gebleven en dat hij geen dienst in het Spaanse leger had genomen. Van dit laatste hadden zijn tegenstanders hem beschuldigd.Zijn vrouw is niet meegevlucht naar Brussel, maar zond Willem van Oldenbarnevelt jaarlijks geld. Willem van Oldenbarnevelt schreef hierover dat zijne vrouw naar haar vermogen den aan zuinigheid weinig gewonen man een jaargeld zond.Werd weinig dagen na zijne verheffing tot ridder door Jacob I, den 30 Mei 1611 ritmeester.
• Toen de samenzwering van Febr. 1623, waarin hij zich met zijn' broeder gewikkeld had, ontdekt was, ontvluchtte hij en vestigde zich te Brussel.Hij was in 1616 gehuwd met Walburch van Marnix, vrouwe van St.-Aldegonde,dochter van Jacob en derhalve kleindochter van Philips van Marnix.
• Daar zij in 1638 hertrouwde met Willem van Dorth, moet hij toen reeds overleden geweest zijn. In den 29n jrg., 1873, blz. 442 der Kron. van het Hist. Gen. deelde Dr. H.C. Rogge 53 brieven mede, door Stoutenburg aan Hugo de Groot geschreven; zij loopen van 23 Jan. 1626 tot 9 Dec. 1633; waar de plaats van afzending niet genoemd is, kan men bijna opmaken, dat zij van Brussel komen, evenals de meeste, waarbij dit aangeduid werd. Voor de historie dienen zij om ongezochte verklaringen aan te hooren,dat hij naar Holland hoopte terug te keeren, dat hij protestantsch was gebleven,niet in vijandelijken dienst was gegaan en dus niet in 1629 op De Veluwe was geweest en dat zijne vrouw naar haar vermogen den aan zuinigheid weinig gewonen man een jaargeld zond.Als letterkundige nalatenschap hebben zij de beteekenis, dat de schrijver een alles behalve verwaarloosde opvoeding had ontvangen en als een verloopen heer eindigde:hij schrijft eene goede taal, drukt zich eenvoudig en juist uit en is geheel op de hoogte van hetgeen zoowel op het oorlogstooneel als in de kringen der diplomatie, ook in ons land, plaats heeft.(Ned. Spect. 1875.)
• In 1608 door Hendrik IV van Frankrijk op een tractement van 3000 gulden tot gentilhomme ordinaire benoemd. In 1611 door Jacobus I van Engeland tot ridder geslagen. In 1613 opgenomen in de Orde van de Kouseband. Bron: Heren van Holland .Willem van Oldenbarnevelt en zijn vrouw hadden geen kinderen. zie opmerkingen bij 'zoon Pieter'
• Hypothese : In Nieuw Nederland lag ten zuid-zuidoosten van Breuckelen een nederzetting Amersfoort.Willem van Stoutenburg was van 1617 tot 1619 ritmeester in het Staatse leger en gouverneur van Bergen op Zoom. Bij de opgraving van een 17de-eeuwse woning dicht bij het oude "Stadt Huys" van Nieuw Amsterdam (in het zuidwesten van Manhattan, dicht bij het veer naar 't Lange Eiland) werden veel resten van Nederlands serviesgoed gevonden, waaronder in Bergen op Zoom vervaardigd aardewerk (Bulletin Koninklijk Nederlandse Oudheidkundige Bond, 1985, blz. 61).Johan van Oldenbarnevelt was getrouwd met Maria van Utrecht. Zij hadden enige bezittingen in de stad Utrecht. In 1618, toen het conflict tussen prins Maurits en Johan van Oldenbarnevelt openlijk aan de dag trad, vormden Utrechtse regenten een eigen huurlegertje om van Oldenbarnevelt te ondersteunen; dat kon echter weinig uitrichten. Zuid zuidwest van Breuckelen lag in Nieuw Nederland een nederzetting Nieuw Utrecht.Is dit allemaal toeval? Of zijn er relaties tussen verwanten, vrienden of sympathisanten van van Oldenbarnevelt en de WIC aan te tonen? Zou achter de namen van het Amerikaanse Breuckelen, Amersfoort en Nieuw Utrecht een streven naar compensatie, eerbetoon,protest of politieke rectificatie schuil kunnen gaan?
• De heerlijkheid Stoutenburg bij Amersfoort. Deze werd in 1616 gekocht door de bekende raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt om zijn zoon Willem van een adellijke titel te voorzien.Heer Willem van Stoutenburg zou een duistere rol in onze vaderlandse geschiedenis spelen.De dood van zijn vader op het schavot verleidde hem tot een samenzwering tegen het leven van prins Maurits.Hij moest het land ontvluchten, werd rooms, trad als ritmeester in dienst van de vijand en voerde in de krijg tegen zijn vaderland een zwarte standaard met een doodshoofd.Voor zijn twee zoons betekende dit het einde van de adeldom.De ene werd pasteibakker in Arnhem, de andere dreef er een oliemolen,verloor in 1672 bijna alles en stierf van hartzeer.

Sources

• http://www.oudheidkamerrhoonpoortugaal.nl/Service/Albrandswaard/albrandswaard-oosterhuis.htm
• Prof. dr. Dr. HC Rye, "Willem van Oldenbarnevelt," Onze Eeuw. Jaargang 4 (1904), pp. 291-321.

Acknowledgments

• Thank you to D.j. Hogan for Oldenburneveldt-1 creating Van Oldenburneveldt-1 on 5 Oct 13. Click the Changes tab for the details on contributions by D.j. and others.